Nguyen Quoc Minh - Doanh nhân Ngày Đêm | Tin tức | Kinh Doanh | Dự án bauxite cố đấm ăn xôi để rồi đi về đâu ?

TS Nguyễn Thành Sơn

NĐ: TS Nguyễn Thành Sơn, Giám đốc Ban Quản lý các dự án than đồng bằng sông Hồng - Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam đã lên tiếng phản hồi về sự kém hiệu quả, thua lỗ triền miên của các dự án Bauxite Tây Nguyên. Bất chấp sự can ngăn của các nhà khoa học, các nhân sỹ trí thức yêu nước, TS.Luật Cù Huy Hà Vũ về sự sai trái trong việc dự án khai thác bauxite Tây Nguyên, để rồi đến nay đất nước Việt Nam lãnh hậu quả thiệt hại vô cùng về kinh tế an ninh quốc phòng. Nhóm lợi ích tham nhũng đang làm cho Tổ quốc Việt Nam ngày càng kiệt quệ, nợ công chồng chất, bình quân mỗi người dân đang gánh chịu 20 triệu đồng.

Nên dừng dự án bauxite Nhân Cơ

TS Nguyễn Thành Sơn, Giám đốc Ban Quản lý các dự án than đồng bằng sông Hồng - Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam, đề xuất nên dừng dự án bauxite Nhân Cơ vì nếu làm sẽ thua lỗ rất nặng

Phóng viên: Bộ Công Thương vừa xin ưu đãi thuế, phí, vay vốn hộ Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) để tiếp tục “hà hơi thổi ngạt” cho dự án Nhà máy Alumin Tân Rai (Lâm Đồng) duy trì sản xuất và triển khai tiếp dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ (Đắk Nông). Có cần thiết phải theo đuổi đến cùng 2 dự án này ?

- TS Nguyễn Thành Sơn: Tôi vừa có chuyến khảo sát ở Tây Nguyên về và thấy rằng Vinacomin phải trả lời trung thực hàng loạt câu hỏi đối với Nhà máy Tân Rai như công suất, chất lượng alumin bị ép giá, giá thành, giá bán, hồ bùn đổ tốc độ đầy nhanh, hoàn thổ đất chỉ có thể trồng cây keo… Còn về dự án Nhân Cơ thì chắc chắn không thể kịp tiến

Đối với một dự án kinh tế, điều quan trọng nhất chính là hiệu quả kinh tế nhưng lại không có. Còn viện lý do hiệu quả tổng hợp từ xã hội, môi trường thì nay đã rõ. Hiệu quả kinh tế - xã hội mà miễn đủ loại thuế thì trách nhiệm và nghĩa vụ đã bị chối bỏ. Còn hiệu quả kinh tế, môi trường mà lại đi xin miễn phí môi trường (hoàn thổ). Không biết Vinacomin còn cơ sở nào để khẳng định dự án bauxite Tây Nguyên có hiệu quả?!

Kết luận của Bộ Chính trị nêu rõ: “Dự án Nhân Cơ cần rà soát lại toàn bộ các vấn đề có liên quan, nhất là việc đánh giá hiệu quả kinh tế và tác động môi trường, nếu thực sự có hiệu quả và bảo đảm yêu cầu về bảo vệ môi trường thì mới tiếp tục triển khai thực hiện”. Nay Tân Rai không có hiệu quả, vậy đây có phải là lúc đưa ra quyết định dừng dự án Nhân Cơ ?

- Đúng ra, dự án nhà máy alumin phải dừng từ trước đây rất lâu, thậm chí kể cả việc khởi công xây dựng. Còn đến giờ, với “trái đắng Tân Rai” thì việc tạm dừng Nhân Cơ lại là việc trước hết nên làm dù dự án này đã gần hoàn tất xây dựng.

Tân Rai thuận lợi hơn Nhân Cơ như vậy mà còn điêu đứng, phải liên tiếp xin cơ chế hỗ trợ. Trong khi Nhân Cơ đường vận chuyển khó khăn hơn rất nhiều, giá trị đầu tư cao hơn, tiến độ dự án chậm…, dẫn đến rủi ro rất lớn.

Tổng mức đầu tư cho Nhân Cơ là 16.822 tỉ đồng, tăng 4.318 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt vào tháng 2-2010, dự kiến sẽ chạy thử vào quý III/2014. Có nên “cố đấm ăn xôi” ?

- Chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận là dự án Tân Rai thuận lợi hơn khi nhà máy còn mới, nhà thầu còn đang bảo hành, hồ bùn đỏ còn nhiều chưa phải đầu tư thêm… nên chi phí sản xuất đã phần nào giảm đi. Vài năm nữa dù giá nhôm có thể tăng lên, đã hoàn vốn một phần nhà máy để giảm lãi vay (trong trường hợp duy trì sản xuất liên tục) nhưng với thiết bị nhà máy lại cũ, dẫn đến chi phí tăng lên. Tôi khẳng định Nhà máy Tân Rai không thể có lãi ngay sau năm 2020 và Nhân Cơ cũng tương tự.

Từ trước đây, khi thấy Vinacomin quyết tâm làm Nhân Cơ và ký hợp đồng với nhà thầu, tôi đã kiến nghị là nên di dời toàn bộ thiết bị nhà máy này về xây dựng cạnh Tân Rai vì diện tích ở đây còn rất lớn, nhất là chi phí vận chuyển alumin về cảng Gò Dầu còn khả dĩ, đồng thời xem Nhân Cơ là giai đoạn 2 của Tân Rai. Còn cứ để ở Đắk Nông thì chỉ có lỗ vì chi phí vận chuyển quá lớn. Cố thực hiện giấc mơ điện phân nhôm ở Nhân Cơ là viển vông vì lấy đâu ra điện. Làm gì có nhà máy điện nào ở đây mà giá thành điện rẻ hơn 3-4 cent/KWh. Làm thế khác nào “đếm cua trong lỗ”.

Tóm lại, dự án bauxite Nhân Cơ chỉ còn cách “đắp chiếu” để đó hoặc dỡ nhà máy đưa về Tân Rai là tốt hơn cả bởi nếu có sản xuất thì sẽ lỗ rất nặng.

Các dự án bauxite như hiện nay cứ kéo dài mãi thì sẽ đi về đâu ?

- Cứ kéo dài mãi thì trước hết, nền kinh tế chẳng được gì, ngân sách cũng không thu được, tài nguyên khoáng sản thì mất. Về phía Vinacomin cũng chỉ hy vọng là có lãi mà không thể tự quyết. Đáng ngại nhất là cứ khó khăn mãi đến lúc Vinacomin phải cổ phần hóa dự án và nước ngoài sẽ nhảy vào mua. Dù kết luận của Bộ Chính trị là “chưa chủ trương bán cổ phần cho tổ chức và cá nhân nước ngoài” cũng khó giữ được khi dự án rơi vào tình thế bất khả kháng.

Khi nhà máy không có lãi, không đủ tiền trả nợ vay thì phải bán cho nước ngoài. Và lúc đó thì rất nguy hiểm, như chính kết luận của Bộ Chính trị: “Tây Nguyên là khu vực nhạy cảm, cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề an ninh, quốc phòng cho cả trước mắt và lâu dài, đến môi trường tự nhiên và môi trường văn hóa”.

Dự án bauxite đã qua 2 khóa Quốc hội với nhiều ý kiến phản đối của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học nhưng vẫn được triển khai và nay Bộ Công Thương lại tiếp tục làm “bà đỡ” đi xin cơ chế. Vậy trách nhiệm của Bộ Công Thương cùng cơ chế giám sát của Quốc hội phải được xem xét như thế nào ?

- Hiện nay, việc hình thành cơ chế quản lý của nước ta là “trên dựa vào dưới”. Quốc hội, Chính phủ nghe Bộ Công Thương giải trình, Bộ Công Thương thì nghe Vinacomin giải trình. Bên dưới nói “không sao, tốt” thì bên trên cũng nghe vậy, trong khi chức năng mỗi nơi một khác.

Việc Vinacomin xin cơ chế hỗ trợ, tìm mọi cách lách luật là tất yếu vì họ đang ngồi trên lưng hổ, nếu là tôi thì tôi cũng xin. Tuy nhiên, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính là những cơ quan tham mưu của Chính phủ thì phải có trách nhiệm “tuýt còi” khi thấy không hiệu quả.

Còn Quốc hội thì phải nghe nhiều nơi, nhiều phía và phải có quan điểm, thái độ cương quyết.

Liên tục xin nhiều ưu đãi

Bộ Công Thương vừa có báo cáo về dự án bauxite Tây Nguyên gửi đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đáng chú ý, trong cáo cáo này, Bộ Công Thương tiếp tục đề nghị có hàng loạt ưu đãi cho Vinacomin như giảm thuế, phí bảo vệ môi trường, “chính sách đền bù hợp lý” trong giải phóng mặt bằng. Đặc biệt, dù alumin là sản phẩm nguyên liệu để sản xuất nhôm nhưng Bộ Công Thương cho rằng alumin được chế biến sâu từ quặng bauxite nên cần được cho hưởng thuế GTGT bằng 0% và giảm thuế tài nguyên cho quặng bauxite.

Trước đó, tháng 9-2013, Vinacomin đã xin giảm 10 lần phí môi trường !

Tiến thoái lưỡng nan

Báo cáo của Bộ Công Thương giải trình với đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tổ hợp dự án bauxite Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhân Cơ (Đắk Nông) dày đặc nội dung kể khổ và chốt lại là đề xuất giảm phí môi trường 10 lần so với hiện hành, giảm thuế tài nguyên, điều chỉnh mức đền bù giải phóng mặt bằng để tháo gỡ khó khăn cho dự án Tân Rai.

Đây không phải là lần đầu xin được ưu ái, dự án Tân Rai đã được ưu đãi hàng loạt thứ rồi: được miễn giảm tiền thuế đất; được miễn thuế nhập khẩu thiết bị, tạo tài sản cố định; được miễn thuế nhập khẩu cho linh kiện, vật tư nhập khẩu lắp đặt đồng bộ với thiết bị tại dự án alumin Tân Rai; miễn thuế nhập khẩu chất trợ lắng cho sản xuất trong 5 năm; giảm thuế nhập khẩu xút lỏng từ 20% chỉ còn 3%; miễn thuế xuất khẩu alumin; ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp; được Chính phủ cấp bảo lãnh vay vốn...

Trong khi đó, kết luận của Bộ Chính trị về quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng bauxite giai đoạn 2007-2015, có xét đến năm 2025 nêu rõ: “Xây dựng ngành công nghiệp bauxite, alumin, nhôm phục vụ phát triển kinh tế đất nước nói chung, góp phần phát triển kinh tế - xã hội Tây Nguyên nói riêng”. Liệu dự án bauxite Tây Nguyên có đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội hay không khi mà ngay cả nghĩa vụ thuế, phí và trách nhiệm đền bù cho dân liên tục được miễn, giảm?

Đây chính là câu trả lời đầy đủ nhất dành cho lời hứa của Chủ tịch Hội đồng Thành viên Vinacomin, ông Trần Xuân Hòa, trong ngày khai mạc kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIII vào tháng 5-2013. Lúc đó, ông nói “chắc như bắp” là 2 tháng nữa, mọi người sẽ thấy kết quả của dự án alumin Nhân Cơ, đồng thời khẳng định không có chuyện dừng dự án Nhân Cơ, bất chấp cả núi khó khăn ở phía trước.

Gần 1 năm đã trôi qua, câu trả lời của ông Trần Xuân Hòa chưa thấy đâu thì “người anh song sinh” của dự án Nhân Cơ là Tân Rai đang tròng trành dở dang và phải nhờ cậy đến bộ chủ quản xin cơ chế, chính sách ưu đãi để khỏi đắm thêm. Tân Rai có lợi thế từ quãng đường vận chuyển alumin ngắn, nhà máy đã đi vào hoạt động sớm... so với Nhân Cơ mà còn khó như vậy thì Nhân Cơ sẽ phải bám víu vào niềm tin nào đây? Ngay cả với dự tính làm điện phân nhôm, việc tìm nguồn điện phục vụ vẫn mờ mịt.

Thực tế đã đặt Vinacomin vào tình thế phải tuân thủ nghiêm chỉ đạo của Bộ Chính trị, dù muộn còn hơn không. Đó là “rà soát lại toàn bộ các vấn đề có liên quan, nhất là việc đánh giá hiệu quả kinh tế và tác động môi trường, nếu thực sự có hiệu quả và bảo đảm yêu cầu về bảo vệ môi trường thì mới tiếp tục triển khai thực hiện”.

Bảo Trân

Nguồn>>>Google - Người Lao Động

TIN LIÊN QUAN:

ĐỌC THÔNG ĐIỆP ĐẦU NĂM 2014 CỦA ĐỒNG CHÍ 'X' ? - tác giả: Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh.

[11.01.2014 17:37]
NĐ: "Nếu thông điệp là thực tâm thì hãy rút bỏ những điều cấm trước đây: cấm biểu tình yêu nước, cấm tụ tập đông người, cấm trí thức phản biện, cấm dân oan khiếu kiện tập thể, cấm báo tư nhân, cấm một số trang mạng…; hãy cấm công an bắt người, giam người tùy tiện trái pháp luật, đánh chết người ở trụ sở công an. Nếu thật tâm “phát huy dân chủ” thì hãy xóa án cho sinh viên Phương Uyên, trả tự do cho Cù Huy Hà Vũ, cho những blogger và những người đấu tranh cho dân chủ, dân quyền, cho tam quyền phân lập một cách hòa bình mà còn bị giam giữ." - Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh.

Trung Cộng đang có ý đồ gì ở Việt Nam ?

[15.03.2014 05:29]
NĐ: “Sự lo ngại trong công luận của Việt Nam rất là lớn, tôi cũng không hiểu tại làm sao mà trên lãnh thổ Việt Nam lại có các đơn vị Trung Quốc kinh doanh đóng kín như người dân ở đấy nói lại, như ở Hà Tĩnh công an vào họ cũng không cho vào. Như vậy ở đấy thành ra lãnh địa của Trung Quốc rồi chứ còn gì nữa !
Và nhân kinh nghiệm ở Ukraina làm người ta cũng liên tưởng đến, nếu như ông Putin đã lấy lý do để bảo vệ kiều dân Nga ở Ukraina, thì cũng rất có thể đến một ngày nào đấy Trung Quốc lấy lý do để bảo vệ những công nhân Trung Quốc ở đấy, họ cũng sẽ làm một đòn tương tự thì lúc ấy sẽ ra làm sao ?” - TS. Lê Đăng Doanh.

AI TÁC ĐỘNG VÀO CHÍNH SÁCH VIỆT NAM ?

[30.01.2014 04:14]
NĐ: "Và thực sự những chuyện tham nhũng như xảy ra ở Vinalines, Vinashin chẳng hạn làm cho những công ty sụp đổ, nhưng bản thân những người điều khiển, hay những người dính dáng những cái đó có thể kiếm được rất nhiều tiền.". "Và tiến ấy, họ có thể hợp thức hóa qua các công ty của người thân, gia đình của họ làm ăn hợp pháp ngay ở Việt Nam, mà chẳng cần đưa ra mấy thiên đường thuế ở bên ngoài làm gì." - TS. Nguyễn Quang A

Chẳng ai bị mất ghế vì năng lực kém ?

[16.09.2013 04:52]
NĐ: "Làm lãnh đạo thời nay có những điều rất khó hiểu. Làm sai là rút kinh nghiệm, gây hậu quả nghiêm trọng thì tự kiểm điểm phê bình, ra những chính sách bị dư luận phản ứng thì rút về..." - Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội chia sẻ với báo chí Kiến Thức.

Quan hệ giữa Đảng cộng sản Việt Nam (Việt Cộng) với Đảng cộng sản Trung Quốc (Trung Cộng) thời kỳ mới: mừng ít lo nhiều

[18.10.2013 22:48]
NĐ: "Ngay cả khi Trung Quốc hứa hẹn tăng cường nhập khẩu từ Việt Nam, để cho Việt Nam cải thiện cán cân thanh toán với Trung Quốc thì tôi vẫn lo. Bởi vì Trung Quốc chủ yếu muốn mua hàng nguyên liệu thô của Việt Nam, nào là khoáng sản đào bới tài nguyên thiên nhiên lên để bán cho họ như là bauxite chẳng hạn hay là các khoáng sản khác. Rất nhiều thứ khoáng sản của Việt Nam đã được khai thác và xuất thô sang Trung Quốc rồi, làm cho nguồn tài nguyên khoáng sản của Việt Nam cạn kiệt rất nhanh.

Hàng trăm thủy thủ của Vinashin & Vinalines vất vưởng ở nước ngoài kêu cứu

[27.12.2012 17:34]
NĐ: Không chỉ những con tàu ma khổng lồ của Vinashin & Vinalines đang biến thành rác biển, mà nay còn hàng trăm thủy thủ Việt Nam đang lênh đênh mắc kẹt tại các nước kêu cứu vì không tiền lương, tàu bị nợ không hoạt động đang bị đói rét cùng cực đe dọa đến mạng sống từng ngày. Lãnh đạo Vinashin & Vinalines cũng như Bộ sậu tham nhũng của Nhóm lợi ích trong Vụ án kinh tế Thế kỷ XXI tại Việt Nam phải trả lời ngay trước công luận và giải thoát gấp sự đày ải hàng trăm thủy thủ vô tội đang bị tra tấn vì đói rét.

Hoan hô Tokyo được chọn tổ chức Thế vận hội 2020 là góp phần to lớn đập tan 9 khúc Lưỡi Bò ở Biền Đông

[08.09.2013 04:10]
NĐ: Trong khi đó tại Trung Quốc, báo chí chính thức của Bắc Kinh lại loan báo là Tokyo đã bị loại và vinh dự đón Thế vận hội Olympic 2020 về tay Istanbul. Trên trang mạng internet, Tân Hoa Xã cho biết Ủy ban Thế vận Quốc tế tin tưởng vào Thổ Nhĩ Kỳ. Còn đài truyền hình nhà nước của Trung Quốc thì khẳng định là Tokyo đã bị loại ngay từ vòng đầu, thua hẳn Istanbul và Madrid.

Hoan hô Chủ tịch nước Trương Tấn Sang chúc Tết không nhắc tới Đảng cộng sản Việt Nam và mấy từ XHCN

[12.02.2013 23:58]
NĐ: " Đón chào năm mới Quý Tỵ - 2013 chính là thời điểm để một lần nữa, mỗi gia đình, mỗi người Việt Nam chúng ta khắc sâu công ơn dựng nước và giữ nước của các bậc tiền nhân. Biết bao mồ hôi, xương máu của các thế hệ người Việt Nam nối tiếp nhau kiên cường chiến đấu, hy sinh, lao động sáng tạo, hiến dâng cho Tổ quốc cuộc đời mình để đất nước được như ngày hôm nay. Trách nhiệm của chúng ta là kế thừa xứng đáng sự nghiệp rạng rỡ của cha ông, phải xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước ta ngày càng thêm giàu đẹp, vững bền."

Ai nói gì khác ý mình là mình “chụp mũ” người ta, cái đó lỗi thời, lạc hậu lắm rồi. Nó làm thụt lùi sự phát triển của đất nước - Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tuyên bố.

[15.12.2012 18:43]
NĐ:“Bây giờ đừng có “chụp mũ” nhau, ví dụ người ta nói gì khác ý mình là mình “chụp mũ” người ta, cái đó lỗi thời, lạc hậu lắm rồi. Nó làm thụt lùi sự phát triển của đất nước”, Chủ tịch nước nói. Tuy nhiên, quan trọng là việc thực hiện lấy phiếu tín nhiệm thế nào cho thực chất, hiệu quả. “Coi chừng sẽ có tình trạng “chạy” phiếu, “vận động” phiếu. Nếu vận động mà được ông tốt phiếu nhiều, ông xấu phiếu ít thì tốt quá. Chỉ sợ là “vận động” theo kiểu móc ngoặc với nhau, được anh, được tôi thì hết sức lo lắng”, Chủ tịch nước bày tỏ.

TỪ ĐẢNG CỘNG SẢN BAN ĐẦU ĐẾN ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM HIỆN NAY ?

[27.12.2012 20:23]
NĐ:" Chỉ có một con đường sáng là lãnh đạo quay lại với dân, dựa vào, kiên quyết thật sự loại trừ tham nhũng, thực hiện dân chủ, tin tưởng trí thức yêu nước, trọng dụng nhân tài, phát huy tinh thần tự lực tự cường, thực hiện chính sách ngoại giao độc lập tự chủ, không chỉ hữu hảo với Trung Quốc mà quan hệ mật thiết với các nước lớn như Ấn, Nga, Nhật, Mỹ vì lợi ích chung, tăng cường quốc phòng, vũ trang, giáo dục phát huy truyền thống dũng cảm kiên cường của lực lượng vũ trang. Có như thế mới giữ được độc lập chủ quyền để đưa đất nước tiến lên, tránh được nguy cơ trở thành thuộc địa kiểu mới của chủ nghĩa bành trướng Đại Hán." - Nguyễn Trọng Vĩnh

Nhóm lợi ích nhân danh ổn định chính trị - Tiến sỹ Lê Đăng Doanh trả lời báo chí nước ngoài.

[06.09.2012 17:43]
NĐ: “Kinh nghiệm cho thấy thất bại thường là đứa con hoang, thí dụ như ngay vụ Vinashin cũng không ai đứng ra chịu trách nhiệm cá nhân và cũng chưa xác định được trách nhiệm cá nhân”. "Hiện nay đã hình thành một tầng lớp đặc quyền, đặc lợi, cản trở mọi cải cách cần thiết, nhân danh ổn định chính trị - xã hội" - Tiến sỹ Lê Đăng Doanh