Trung Quốc 30 năm đổi mới : Nước mạnh dân nghèo
22.12.2008 17:25
|
Trung Quốc là nước ... |
Cách nay đúng 30 năm, vào tuổi gần đất xa trời, lãnh đạo Trung quốc Đặng Tiểu Bình đề ra một chính sách cải cách kinh tế táo bạo, quay lưng lại với chế độ bao cấp. Nhiều đặc khu kinh tế được mở ra như Thâm Quyến, Hạ Môn,Chu Hải để thu hút đầu tư nước ngoài, với lực lượng lao động là nông dân thất nghiệp. Từ một nước lạc hậu, Trung Quốc trở thành cường quốc kinh tế. Thế nhưng phần lớn tài sản quốc gia nằm trong tay nhà nước...
Trung Quốc 30 năm đổi mới : Nước mạnh dân nghèo
Tú Anh
Bài đăng ngày
18/12/2008
Cập nhật lần cuối ngày
18/12/2008 19:47 TU
Cách
nay đúng 30 năm, vào tuổi gần đất xa trời, lãnh đạo Trung quốc Đặng
Tiểu Bình
đề ra một chính sách cải cách kinh tế táo bạo, quay lưng lại
với chế độ bao cấp. Nhiều
đặc khu kinh tế được mở ra như Thâm Quyến, Hạ
Môn,Chu Hải để thu hút đầu tư nước
ngoài, với lực lượng lao động là
nông dân thất nghiệp. Từ một nước lạc hậu, Trung
Quốc trở thành cường
quốc kinh tế. Thế nhưng phần lớn tài sản quốc gia nằm trong
tay nhà
nước.
Khi
tung ra chính sách đổi mới, người kế nghiệp Mao Trạch Đông đã có hành
động
ngoạn mục, dẹp qua một bên giáo điều chính thống « hồng hơn chuyên
» và « lao
động là vinh quang ». Thay vào đó là những khẩu hiệu « bất
chấp mèo trắng hay
mèo đen, chỉ cần nó biết bắt chuột », « làm giàu là
vinh quang », hoặc « kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ».
Ba
thập kỷ sau, từ một nước lạc hậu, Trung Quốc trở thành một cường quốc
kinh
tế với mức tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa GDP trên 10 %, tổ
chức thành công
Thế Vận Hội mùa hè 2008.
Ảnh : Reuters
Nhưng
vào thời điểm mà đảng Cộng sản Trung Quốc chuẩn bị kỷ niệm « chặng
đường 30 năm quang vinh » thì kinh tế Trung quốc rơi vào vòng khủng
hoảng,
tỷ lệ GDP được dự báo còn 5%, xí nghiệp đóng cửa hàng loạt, nhân
công bị sa
thải tập thể và giới trẻ đứng trước một thị trường lao động
bế tắc.
Thật ra thì « mô hình phát triển theo kiểu Trung Quốc »
đã có vấn đề, chứ
không phải chờ đến lúc kinh tế thế giới bị khủng
hoảng tác động đến. Giới
phân tích Trung Quốc và ban lãnh đạo đã nhìn
ra các hệ quả tiêu cực. Khi nhà
nước áp đặt đường hướng phát triển, cho
phép một thành phần có ưu quyền
đặc lợi được làm giàu trước thành phần
khác, thì phân cách giàu nghèo càng
ngày càng lớn.
Nhà kinh tế
Trần Trí Vũ, trên tuần báo Trung Quốc Tân Văn, phát hành tại Bắc
Kinh,
than phiền là nhà nước tóm thu hết tài sản quốc gia. Ông đòi phải cải
cách chế độ mà ông gọi một cách khéo léo là phải có « kiểm soát dân chủ
».
Giáo sư kinh tế Trần Trí Vũ đơn cử một thí dụ cụ thể : Trong vòng 12
năm, từ
1995 đến 2007, tiền thuế nhà nước thu vào nhân lên 6 lần. Trong
khi thu nhập
của người dân thành thị tăng có 1,6 và dân nông thôn tăng
có 1,2.
Là một nước xã hội chủ nghĩa mà không có chính sách bảo
hiểm ốm đau cho
toàn dân, công nhân bị sa thải không được bồi thường,
bị thất nghiệp không
được trợ cấp, học sinh đi học phải trả học phí. Y
tế cũng biến thành thị trường.
228 triệu nông dân lao động tại thành phố để nuôi sống 728 triệu thân nhân
Về
nạn nông dân không có ruộng cày phải bỏ làng lên tỉnh nay bị thất
nghiệp,
báo Châu Giang Buổi Chiều cảnh báo, chỉ cần 10% trong thành
phần này bị
thất nghiệp thì nguy cơ bất ổn xã hội lẫn chính trị không
biết đâu mà lường.
Lao động từ nông thôn lên thành thị vẫn bị gạt ra bên lề của phát triển
Ảnh: Reuters
Tuần
báo thành phố Chu Hải làm bài toán : 10%, tức 23 triệu người, mà mỗi
người là cột trụ của một gia đình, tức là đời sống của ít nhất 70 triệu
người bị
đe dọa. Nếu khủng hoảng kéo dài, hậu quả sẽ ra sao ? Tại Trung
Quốc, 228
triệu nông dân lao động ở thành phố nuối sống 728 triệu thân
nhân ở nông thôn.
Chính sách mới về quyền khai thác đất canh tác
công bố hồi tháng 10 năm 2008
chỉ giúp cho thành phần nông dân ở gần
thành phố mặc cả tiền bồi thường
trong khuôn khổ đô thị hóa. Tuyệt
nhiên đại đa số ở vùng xa không được một
lợi ích nào.
Uống thuốc
trừ sâu là con đường giải thoát. Thống kê ghi nhận 300 000 vụ tự
tử mỗi
năm, trung bình cứ hai phút lại có một người tự tửt. Hiện tượng độc
nhất
vô nhị là tỷ lệ phụ nữ tự tử nhiều hơn nam giới, nông dân quyên
sinh nhiều hơn
người thành thị. Trong thành phần ưu tú, gần 25% sinh
viên bị bệnh tâm lý. Tự
tử là nguyên nhân chính gây cái chết trong giới
thanh niên từ 15 đến 34 tuổi.
Chủ
tịch Hồ Cẩm Đào (trái), cựu chủ tịch Giang Trạch Dân (giữa) và thủ
tướng Ôn Gia Bảo trong lễ kỷ niệm 30 năm khởi động cải cách kinh tế,
Bắc Kinh, ngày 18/12/2008
Ảnh : Reuters
Thực
trạng của Trung Quốc sau 30 năm kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa được Giáo sư tâm lý Chu Vạn Lý ở Trùng Khánh đúc kết như sau
:
Khác với người dân Tây phương, dân Trung Quốc chịu ba áp lực, cộng
sản,
Khổng giáo và tư bản, cùng một lúc nên không biét đường nào mà đi.
Để
tìm hiểu thêm về « chặng đường 30 năm quang vinh », mời quý thính giả
theo dõi phân tích của Giáo sư Ngô Vĩnh Long, chuyên gia về Trung Quốc,
đại học Maine, Hoa Kỳ.
Nguồn : http://www.rfi.fr/actuvi/articles/108/article_1944.asp
QUÝ VỊ LƯU Ý : Dưới cùng mỗi tin, bài, thơ , văn ... tại phía bên trái , góc dưới cùng là mục "Thảo luận". Quý vị nhấp chuột vào " Thảo luận"
sẽ hiện lên một cửa sổ . Quý vi, hãy điền đầy đủ yêu cầu vào . Taị đây,
mời quý vị chân thành góp ý , phê bình , cảm nhận ... và sau đó nhấn
chuột vào nốt "GỬI" ở khung cửa sổ .
Tiếp đó, nhấp chuột vào "Trang chủ". Lúc này , lời góp ý của quý vị mới lưu tại "Xem thảo luận"
Quý vị muốn xem lại lời góp ý , phê bình , cảm nhận ... thì hãy nhấp chuột vào "Xem thảo luận"
ở phía bên phải, góc dưới đối xứng với "Thảo luận". Quý vị sẽ thấy
toàn bộ những góp ý, phê bình, cảm nhận ... chân thành mà quý vị vừa mới ghi nhận . Chân thành cảm ơn ! |
Nguyễn Quốc Minh (Theo http://www.rfi.fr/actuvi/articles/108/article_1944.asp) |