Vì sao để hàng không tụt hậu ở đáy của 5 loại hình vận tải ? Hàng không là loại hình vận tải hiện đại , cao cấp , an toàn … biểu tượng cho một quốc gia về Văn hóa , kinh tế . chính trị , tiến bộ về khao học công nghệ … Vậy mà hàng không VN chưa bao giờ có lãi , ngày càng tụt hậu thê thảm xếp thứ 6 trong 10 nước hiệp hội hàng không ASEAN. Đã có nhiều tiến sỹ , chuyên gia cao cấp hàng không VN đã kêu lên :
“Hàng không nội địa tại Việt Nam chưa bao giờ có lãi , kễ cả khi đã quản lý rất tốt “. Gần đây liên tiếp có những bài viết trên các thông tin đại chúng
“ Bó tay nhìn hàng không thua lỗ “, “ Hàng không VN thua ngay trên sân nhà ““ Hàng không lùi một bước… để lùi tiếp” …tới mức Bộ GTVT đã lập diễn đàn kêu gọi nhân dân hiến kế .
Vietnam Airlines năm nay gặp khó đối mặt với thua lỗ lớn nhất từ trước đến nay. Còn khó khăn hơn Vietnam Airlines, Jetstar Pacific . Hiện vốn điều lệ thực tế của hãng là 1.300 tỷ đồng nhưng vốn chủ sở hữu đã âm 43 tỷ đồng. Indo China Airlines (ICA) bay chỉ 1 năm lỗ 50 tỷ USD đã phải dừng bay , Jetstar Pacific Airlines (JPA) đang đối mặt với phá sản vì trung bình mỗi tháng lỗ 2 triệu USD .
Do thua lỗ nặng nề các hãng hàng không đành tăng giá vé máy bay , song vẫn không tránh khỏi thua lỗ . Lãnh đạo một doanh nghiệp hàng không đã thừa nhận cay đắng :
“Chúng ta đang bó tay nhìn hàng không thua lỗ “ . Tới hơn 100 tiến sỹ Hàng không
“ Bó tay “ , không hề đưa ra được một sáng kiến gì hay hơn là
“móc hầu bao” của khách hàng để cứu lỗ cho Hàng không theo hiến kế của Tiến sỹ Lại Xuân Thanh – cục phó HKVN
“ tăng giá vé máy bay là giải pháp tối ưu “ .Theo Vụ trưởng vận tải TS Trần Ngọc Thành công bố trong một hội nghị thì thị phần vận tải hành khách của Hàng không , Đường sắt , Đường biển , Đường sông cộng lại chỉ là 9% . Còn lại 91% dồn lên đường bộ gây ra thảm họa giao thông quốc gia . Thị phần vận tải Hàng không hiện chỉ cò 0.3% vậy thì còn gì là vai trò hàng không trong chiến lược giao thông toàn cục ! .
BẢNG THỊ PHẦN 5 LOẠI HÌNH VẬN TẢI
Ở VIỆT NAM THEO TỔNG HỢP TỪ 2006-2010
Nguồn từ Vụ Vận tải - Bộ GTVT
|
Đường bộ
|
Đường sông
|
Đường biển
|
Đường sắt
|
Hàng không
|
Thị phần vận tải hành khách
|
90.6%
|
8.2 % |
0 %
|
0.63%
|
0.57% |
Thị phần vận tải hàng hóa
|
70.0%
|
20.5%
|
8.2% |
1.3%
|
0.02% |
Thị phần trung bình hành khách và hàng hóa
|
80.3%
|
14.4%
|
4.1%
|
0.96%
|
0.3% |
Khi 100 TS hàng không tính không nổi hiệu quả kinh tế đường bay? Lịch sử hàng không thế giới ra đời từ 1903 đến nay đã phát triển không ngừng phát triển . Tôi đã thực tế nghiên cứu tại học viện hàng không nước ngoài từ những năm 1988-1989, các GSTS ở đó luôn nhắc đi nhắc lại với sinh viên :
“ Các tuyến đường vận tải hàng không hầu hết là các đường thẳng nối hai điểm vận tải với nhau” .Đặc thù ngành hàng không và Quy luật kinh tế hàng không được đúc kết thành sách vở trong các giáo trình hàng không. (xem http://xuatnhapkhauvietnam.com/van-tai-hang-khong.html ).
Vậy mà các tiến sỹ hàng không chúng ta đã làm trái quy luật đó .
“Hầu hết tất cả các tuyến đường vận tải hàng không ở VN là đường bay vòng hình “quả chuối “ với tỷ lệ lảng phí trên 25% “ nên đã mang về sự thua lỗ nặng nề cho tất cả các hãng hàng không , gây khó khăn cho nhân dân qua việc liên tục tăng giá vé để bù lỗ .
Do không tính được hiệu quả kinh tế đường bay để chọn giải pháp tối ưu , mặc dù phải bỏ ra nhiều triệu USD mua phần mềm nước ngoài về tính . Tiến sỹ Vũ Đình Long đưa ra kết luận trước các hội thảo khoa học toàn quốc và ở Bộ GTVT là “
Bay vòng kinh tế hơn bay thẳng “ .
Tại hội thảo TS Trần Ngọc Thành vụ trưởng Vận tải hùng hồn lập luận “
đường bộ lên Tây Bắc còn ngoằn ngoèo thì đường hàng không bay vòng là chuyện bình thường !” . Xin thưa ! quy luật kinh tế đường bộ khác hẵn với quy luật kinh tế Hàng không ,đường biển hay đường sông … những ai cố tình làm trái quy luật kinh tế thì chính bị quy luật đó “nghiến nát”.
Hàng không VN gần 4 thập niên bay vòng
“ hình quả chuối “ hiện tụt hậu chỉ còn đạt 10 triệu hàng khách và 140 nghìn tấn hàng hóa / năm , thị phần chỉ còn đạt 0.3% thị phần vận tải , xếp cuối bảng trong tất cả 5 loại hình vận tải và nhiều hãng hàng không đang kêu trời vĩ lỗ nặng ! Một Vụ trưởng vận tải Bộ GTVT mà ấu trỉ về kinh tế hàng không thì còn gì là …hàng không !
Tại sao cứ kéo dài sự thua lỗ tụt hậu của hàng không Quốc gia Việt Nam ? Từ 1986 đến nay , giữa lúc các nghành các cấp thực sự đổi mới tư duy , dũng cảm bơi ra biển lớn hội nhập quốc tế phá triển thì tư duy “ Hình quả chuối “ đang trói chặt lãnh đạo Cục Hàng không trong “tấm chăn “ sợ sệt bảo thủ . Giữa lúc nghành viễn thông gặt hái thành công , phủ sóng cả ba nước Đông Dương , vươn ra tận Haiti -Nam Mỹ, ngành dầu khí vươn ra làm ăn với 27 nước tận Veneduela , Angiery ,Nga nông nghiệp vươn qua tận Cu Ba , Anggola, Nam Phi để trồng lúa … các doanh nghiệp Cao su , thủy điện VN đầu tư thành công lớn tại Lào và CPC thì HKVN vẫn bac nhược sợ sệt , lúng túng trong cảnh “ gà què ăn quẫn cối xay “ trói chặt các hãng hàng không bay trong “ vườn nhà “ , bắt các hãng hàng không làm ngược với quy luật kinh tế hàng không thế giới gây thiệt hại mỗi năm trên 145 triệu USD do lảng phí mà hàng năm Nhà nước phải bù lỗ !
Là cơ quan quản lý Nhà nước theo dõi thực thi Luật HKDDVN , vậy mà các quan chức và tiến sỹ cục HKVN đã trở thành “ Ông chủ “ cầm chiềc gậy chỉ huy các doanh nghiệp HK làm theo ý minh khi mà họ có quyền hoạt động theo luật Doanh nghiệp để hạch toán có lãi . Bắt các hãng hàng không làm trái với quy luật kinh tế HK gây thua lỗ có phần trách nhiệm nặng nề của Cục Hàng không VN .Sự phá sản của ICA là một minh chứng cụ thể, bay 1 năm lỗ 50 tỷ đồng do nợ tiền nhiên liệu vì lãng phí .
Tôi đau lòng nhận thấy sự cửa quyền quan liêu bảo thủ thời bao cấp trước 1986 đang thịnh hành tới mức biến cơ quan quản lý Nhà nước là Cục HKVN trở thành một “pháo đài bảo thủ” tồn tại lâu nhất ở VN . Tuyên bố xanh rờn “ Các đường bay nội địa phải thực hiện trong vòng lãnh thổ để cục HK thực hiện quyền cai quản “ đang công khai bức tử các hãng hàng không nước ta . Tuyên bố “ bay qua bầu trời Lào – Căm Pu Chia không đảm bảo an ninh …” là đi ngược đường lối đổi mới , hội nhập quốc tế mà Đảng và Nhà nước ta khởi xướng từ 1986 để xóa bỏ cấm vận và hội nhập WTO thành công , phát ngôn này còn làm tổn thương đến lòng tin của nhân dân ba nước trên bán đảo Đông Dương , nơi mà máu của biết bao thế hệ người VN đã đổ xuống để gìn giữa cho tình đào kết hữu nghị đặc biệt đó .Giữa lúc VN nổ lực hội nhập WTO thì Cục Hàng không lại “ bế quan tỏa cảng “ bó chặt bầu trời hàng không trong “vườn nhà “ và các hãng hàng không đang thua lỗ nặng nề và dần đi đến phá sản .
Dự án hạch toán kinh doanh có lãi cho Hàng không quốc gia VN theo phương pháp Trần Đình Bá “ mở ra một lối thoát duy nhất để cứu hàng không nước ta .
Áp dụng dự án này ,ngay bây giờ hàng không sẽ thoát lỗ , không những vậy còn thu về mỗi năm 125 triệu USD nhờ tiết kiệm chi phí sản xuất để tăng vòng , tăng chuyến , tăng lợi nhuận . Nhược bằng không áp dụng hiến kế này , hàng không sẽ phải thua lỗ tới 145 triệu USD vì đã đốt lảng phí trên 65 000 tấn nhiên liệu , 12 000 giờ bay tan thành mây khói đúng với nghĩa “ của địa trả thiên “ !
Đã “bó tay “ chờ hiến kế , khi nhận được hiến kế lại còn phản bác giống như một bệnh nhân hiểm nghèo chê thuốc thì làm sao khỏi bệnh. Như thế thì còn gi là văn hóa giao thông và câu nói cửa miệng “ trân trọng từng hiến kế “.
Đã đến lúc phải đột phá vào hàng không để giảm thiểu TNGT ! Giữa lúc đường bộ đã quá tải nghiêm trọng tới 91% gây nên thảm họa quốc gia về giao thông mỗi năm làm 12 000 người chết , thiệt hại kính tế hơn 1 tỷ USD thì các tiến sỹ hàng không vô cảm vô trách nhiệm và đồng nghĩa với tội ác !
Để nghành hàng không làm trái quy luật kinh tế , tiếp tục thua lỗ tụt hậu là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về hàng không , đó là cục Hàng không VN và tất cả các giáo sư tiến sỹ chúng ta !
Đã “bó tay “ nhìn hàng không thua lỗ , kêu gọi nhân dân hiến kế , hứa sẽ “ trân trọng từng hiến kế “ vậy mà Vụ Vận tải lại kiến nghị ngừng nghiên cứu dự án khác gì đi ngược lại nét đẹp của “ Văn hóa giao thông “ .
Thảm họa quốc gia về giao thông mỗi năm làm 12 000 người chết , thiệt hại kinh tế 1 tỷ USD. Bình quân mỗi một GS-TS giao thông vận tải mỗi năm lãnh trách nhiệm vác trện vai 10 xác chết đồng bào , gây thiệt hại 1 triệu USD trong đó Hàng không tụt hậu và thua lỗ xếp cuối bảng là tồi tệ nhất . Trách nhiệm này thuộc về các tiến sỹ và lãnh đạo ngành hàng không VN .
Một thực tế, đường hàng không bay thẳng từ điểm cất cánh đến điểm hạ cánh theo dự án thì rút ngắn thời gian,tăng chuyến bay, giảm chi phí đem lại hiệu quả kinh tế xã hội cao và vì tỷ lệ về tai nạn giao thông hàng không thấp xa so với đường bộ, đường sắt là nhân tố để giảm bớt đáng kể số lượng người tử vong do tai nạn giao thông gây ra ở Việt Nam.
Sự thiếu minh bạch trong việc đề nghị dừng nghiên cứu ”Dự án hạch toán kinh doanh có lãi cho hàng không quốc gia VN theo phương pháp TĐB “ cần phải được làm rõ. Thực trạng thua lỗ và tụt hậu của hàng không Việt Nam hiện nay vẫn kéo dài là không thể chấp nhận.